İnsanı anlamak, çoğu zaman bir yabancı dili çözmeye benzer; kelimeleri bilseniz de arka planı bilmeden doğru anlamak imkânsız olabilir. Her birey, bir geçmişin, bir duygunun, bir çabanın taşıyıcısıdır. Bu nedenle birini gerçekten anlayabilmek için, yargılamadan dinlemeyi öğrenmek gerekir. Dinlemek sadece sessiz kalmak değil; karşındakinin ne demek istediğini duymaya gönüllü olmaktır. Empati kurmak, anlamanın en temel taşıdır; ancak empati kurmak için bile bazen kişinin kendini eğitmesi gerekir.
İletişim, sadece konuşmakla değil; susmanın da yerini bilmekle güçlenir. Bazen iyi niyetle yapılan bir yorum, karşıdakinin canını yakabilir. Bu yüzden kelimelerimizi özenle seçmek, düşünceleri kırmadan iletmek önemlidir. Özellikle öfke anında konuşmak yerine bir adım geri çekilmek, ilişkileri koruyabilir. Çünkü anlık tepkiler, uzun vadeli izler bırakır.
İnsan, anlaşılmak kadar değerli hissedilmek de ister. Bu nedenle sadece konuşulanlara değil, söylenmeyenlere de dikkat etmek gerekir. Göz temasından vücut diline kadar her detay, bir duygunun taşıyıcısı olabilir. İletişimde açık olmak kadar, samimi ve içten olmak da güveni artırır.
İnsanı anlamanın zorluğu, onun karmaşıklığında değil; bizim aceleciliğimizde saklıdır. Herkesi kendi hikâyesinin başrolü olarak görmek, önyargıların azalmasını sağlar. “Neden böyle yaptı?” sorusu yerine “Acaba ne yaşamış olabilir?” demek, anlayış kapısını aralayabilir.
İletişimi korumak için kırıcı değil, yapıcı olmak gerekir. Eleştirirken bile sevgiyle yaklaşmak, daha derin bağlar kurulmasına vesile olur. Zor bir diyalogda bile “Ben dili” kullanmak, suçlamadan uzak bir anlayış sağlar. “Sen hep böylesin” yerine “Böyle hissettiğimde üzülüyorum” demek bile fark yaratır.
Ayrıca herkesin aynı anda duygularını ifade edemeyeceğini kabullenmek de bir olgunluk göstergesidir. Bazı insanlar sessizlikle konuşur, bazıları kelimelerle susar. Bu yüzden iletişimde sabır, anlamaktan daha kıymetlidir.
Sonuçta insan, incinmemek için kabuk geliştirir; ama bir başka insan, o kabuğu sevgiyle aralayabilir. Anlamak, çözmekten çok yanında olmayı seçmektir. Ve bazen, tek bir yargısız cümle, kırılmış bir iletişimi onarabilir.
Yorumlar