Biraz empati

İnsanın sevincini, coşkusunu kültürel, dinsel, bireysel öğelerle süsleyerek ifade etmesinde hiç bir sakınca yok. Fakat yıkılan binanın gürültüsüne ve ardından derin bir sessizliğe maruz kalmış, klostrofobi, şok ve crush sendromu yaşamış, günlerce aç-susuz şekilde hayati fonksiyonları minimumda olan bir yaralının enkazdan çıktığı ya da cılız sesini duyurmaya çalıştığı anda tekbir getirmek, alkışlamak profesyonelce değildir. 

Öte yandan, yaralı çocukları kucaktan kucağa taşımak, öpmek, yeni doğan bebeğe kirli eldiveni emdirmek bilinçsizce yapılan davranışlardır.

Ayrıca siyah beyaz filtreler, acı içinde atılan çığlıklar, hüzünlü müzikler eşliğindeki distopik ve dramatik kurgularla sunulan haberler ya da sosyal medya paylaşımları reyting veya like uğruna insanların acılarına saygısızlıktır. Daha büyük bir saygısızlık ise mahremiyete karşı yapılmaktadır. Birkaç gündür bir yaralının son derece mahrem ve mahçup ifadesi neredeyse tüm TV kanallarında dolaşıyor. O yaralının mahrem durumu "çizmelerim çamurlu, sedye kirlenmesin" diyen işçinin durumundan çok farklı. Reyting uğruna duyar kasmaktan başka bir şey değil bu. Çocukların, kadınların yardım alırken görüntülerini paylaşmak da aynı şey. 

Medya sektörü insan beyninin olumlu işaretlere duyarlı olduğunu bilir ve izleyiciyi manipüle eder. Bu yüzden TV'yi izleyen biri ekranın alt bandından geçen rakamların her birinin birer can olduğunu unutur; "Mucize(!) kurtuluşlar"la kendini avutur. Oysa bir mucizenin yanında binlerce cenaze vardır. Sunucu tüm ailesini kaybetmiş yaşlı bir kadına ait haberi sunarken "depremden kurtuldu ama oğlu, gelini, torunları onun kadar şanslı değildi" der. İzleyici bunun ne büyük şanssızlık olduğunu sorgulamaz.

Başörtüsü, seccade, tespih veya sigara istendiğinde bunun temel ihtiyaç olmadığını söyleyenler var. Oysa bunlar temel ihtiyaç. İnsanlar zor zamanlarda -tıpkı mucize ifadesinde olduğu gibi- inanca tutunmaya normalden daha çok ihtiyaç hissederler. Namazını kılacak, tespihini çekecek ki rahatlasın. Tesettürlü bir kadın neden saçını kirli bezle kapatmak zorunda kalsın! Sigara tiryakisi neden yoksunluk krizine girsin! 

Duygularımız ve eylemlerimiz en azından biraz  empati içersin.